Hieronder staat een overzicht van de bijeenkomsten van het communieproject Gods Grootste Geschenk. Je kunt via deze link de bijpassende knutselwerkjes vinden. Bij iedere bijeenkomst staan ook suggesties voor het zg. ouderkwartier; Nodig de ouders iedere keer uit om een kwartier eerder te komen bij het ophalen van de kinderen. Neem hen dan even apart en vertel in het kort wat je met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van de betreffende bijeenkomst. Het ouderkwartier biedt echt dé mogelijkheid om in 12 tot 15 minuten de ouders ook een geloofsvorming te geven, wat bij veel ouders van nu echt noodzakelijk is.
Kennismaking
Het doel van deze bijeenkomst is dat de kinderen de leiding en elkaar leren kennen. Je kunt hierbij ook eventueel het verhaal van de Goede Herder vertellen.
Bezoek kerk
De bijeenkomst waarbij de kinderen de kerk bezoeken en uitleg ontvangen over wat er allemaal te zien is, kun je tussendoor plannen wanneer het in het jaarprogramma het beste uitkomt. Het zou mooi zijn wanneer de hele klas tijdens schooltijd met de leerkrachten hiervoor naar de parochie kerk komt. Houd de uitleg eenvoudig want veel kinderen hebben totaal geen christelijke basiskennis meer.
De verwerking die je hier vindt is bedoeld om in de Communie bijeenkomst te doen die volgt op het bezoek aan de kerk. Het is een voorbeeld met foto’s uit de H.Hart kerk in Vught. Kinderen gaan met dit vel met foto’s op zoek in de kerk en moeten er dan bij schrijven wat het is. In de kerk zelf hebben we dan wel tekstkaartjes liggen met: Doopvont, kruiswegstatie, tabernakel etc. Anders blijkt het toch te moeilijk te zijn voor de kinderen. De uitgebreide uitleg geven we dan mee voor de ouders.
Thema’s bijeenkomsten
1. Het geschenk van de Schepping; Onze wonderlijke wereld!
Ouderkwartier
Nodig de ouders uit een kwartier eerder te komen bij het ophalen van de kinderen. Neem hen dan even apart en vertel in het kort wat u met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is. Zoals de allereerste zin van de hele Bijbel het verwoordt: “In het begin schiep God de hemel en de aarde.” (Genesis 1,1) Leg vooral uit dat het scheppingsverhaal niet letterlijk begrepen moet worden maar als een lofzang op de prachtige schepping die wij cadeau hebben gekregen. De boodschap van dit verhaal is dat God de Schepper is van hemel en aarde. Hoe Hij dat precies heeft gedaan, weten we niet. Het scheppingsverhaal, evolutie en een oerknal sluiten elkaar helemaal niet uit. Als gelovigen zijn we dankbaar voor wat de wetenschap ontdekt over de prachtige schepping en doet het ons steeds meer in verwondering staan. Wij geloven dat God de oorsprong is zoals we ook belijden in onze geloofsbelijdenis: Ik geloof in God, de Almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde. (zie ook Youcat voor kids nrs. 16-20, Catechismus Katholieke Kerk, online nrs. 279 e.v. , Twitteren met God o.a. 1.1 – 1.3, samenvatting online)
Geef de ouders ook de kans zelf vragen te stellen.
2. Een héél speciaal geschenk van God; Jij bent een parel in Gods hand
Als intro van deze bijeenkomst kun je ergens een spiegel neerzetten. Nodig ieder kind uit daarin te kijken. Houd er dan een papier bij waar in spiegelschrift op staat: Jij bent KUS. Wat betekent dat? Laat dan nog een blaadje in de spiegel zien waar op staat (ook in spiegelschrift): Kostbaar, Uniek, Speciaal. Bevestig ieder kind dat hij/zij geliefd en bijzonder is!
Ouderkwartier
Ieder kind is kostbaar, uniek en speciaal. Hoe belangrijk is dat voor kinderen om dat te beseffen! Praat hierover met de ouders en stel hen voor daar de komende week aandacht aan te besteden door hun kind extra te bevestigen om wie hij/zij is als persoon: een geliefd kind van God de Vader.
Indien deze bijeenkomst in de Advent is, leg dan aan de ouders uit wat het grote belang van Kerstmis is: dat Jezus, Gods Zoon, waarlijk is mensgeworden en onder ons heeft gewoond. In de lange geloofsbelijdenis zeggen we: “Hij is voor ons, mensen, en omwille van ons heil uit de hemel neergedaald. Hij heeft het vlees aangenomen door de Heilige Geest uit de maagd Maria en is mens geworden.” Het geloof in de werkelijke menswording van de Zoon van God is het kenmerk van het christelijk geloof (CKK463). Daarom is het ook heel zinvol om thuis en in de kerk een kerststal op te zetten. Daarmee maken we voor iedereen zichtbaar dat Jezus, Emmanuel is, God-met-ons.
3. Het geschenk van het Doopsel; Jij hoort erbij!
Ouderkwartier
Leg nog kort even de betekenis van het sacrament van het Doopsel uit (zie uitleg in de Catechismus van de Katholieke Kerk CKK 1213-1284 Zie ook Youcat voor kids nrs. 65-69 / Youcat nrs. 193-202 / Twitteren met God 3.36). Het H. Doopsel is het fundament van heel het christelijk leven. Het is de deur die de weg opent voor de andere sacramenten. Door het doopwater wordt je schoongewassen van de macht van het kwaad, het verlost je van de erfzonde. Je ontvangt een nieuw leven in Christus als aangenomen kind van de Vader en gesterkt door de H Geest. Je bent opgenomen in de geloofsgemeenschap van de Kerk.
Geef de ouders de suggestie om de komende week samen met hun kind de doopfoto’s te bekijken en samen na te praten over de betekenis van het H. Doopsel.
4. Het geschenk van de Bijbel; Gods Woord is er voor jou
Bij deze bijeenkomst gaat het over de Bijbel. Het hart van de Bijbel is dat God ieder van ons als eerste liefheeft. Ons leven is een antwoord op zijn Liefde. Daarbij wordt het verhaal van het belangrijkste gebod van de liefde verteld: het liefhebben van God en de naaste. Je kunt hierbij het werkje ‘Hartje God en de naaste liefhebben‘ gebruiken uit de collectie van deze site.
Indien ieder kind binnenkort een eigen kinderbijbel krijgt, is het zinvol hen een mooie boekenlegger te laten maken.
Ouderkwartier
Vertel in het kort wat je met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is: Gods Woord is er voor ieder van ons. De Bijbel is een geschenk voor ons dagelijks leven. De belangrijkste boodschap is: God is Liefde!
Leg kort uit dat de Bijbel uit het Oude en Nieuwe Testament bestaat. De verhalen over het leven van Jezus staan in het Nieuwe Testament. God heeft de schrijvers met zijn H.Geest geïnspireerd en daarom noemen we de Bijbel Gods Woord (zie ook Twitteren met God nrs. 1.10-1.20 en www.tweetingwithgod.com) Door regelmatig in de Bijbel te lezen en naar de uitleg van de Kerk te luisteren, begrijpen we steeds beter wat Gods boodschap is.
In de Catechismus staat een mooie uitleg over de betekenis van de H. Schrift, de Bijbel. Dat het Gods Woord is voor ieder van ons persoonlijk (zie verder KKK 101-141)
“In de heilige Schrift vindt de kerk onophoudelijk haar voedsel en haar kracht,
want daarin ontvangt zij niet alleen een menselijk woord, maar ook wat ze werkelijk is: het woord van God. Want in de heilige boeken treedt de hemelse Vader zijn kinderen vol liefde tegemoet en spreekt met hen […]
Het christelijk geloof is echter geen “godsdienst van het boek”. Het christendom is de godsdienst van het “Woord” van God, “niet van een geschreven en stom woord, maar van het mensgeworden, levende Woord”. Christus, het eeuwige Woord van de levende God, moet door de heilige Geest onze geest toegankelijk maken “voor het begrijpen van de Schriften” (Lc. 24, 45), opdat zij geen dode letter blijven.
(KKK nrs. 104 en 107 en 108)
5. Het geschenk van de vriendschap; Wie zijn je vrienden?
Ouderkwartier
Deze bijeenkomst laten we de kinderen nadenken over de betekenis van vriendschap. Wie zijn hun vrienden/vriendinnen en wat doen ze graag samen? We vertellen het verhaal van Zacheus die helemaal geen vrienden heeft en voor wie Jezus een vriend wil zijn. Zo ook wil Jezus voor ieder van ons een vriend zijn. God heeft ieder van ons als eerste lief. Hij nodigt ons uit zijn liefde te beantwoorden en een persoonlijke vriendschap met Hem op te bouwen. Daar is tijd voor nodig, zoals dat bij menselijke vriendschappen ook gaat. Tijd om samen te praten, dingen te doen, naar elkaar te luisteren… Die tijd met God kunnen we besteden in de natuur, in de stilte, in de kerk…Ons hart voor Hem openstellen, naar Hem luisteren en Hem vertellen wat ons bezighoudt.
“De eerste mens is niet alleen van nature goed geschapen, maar hij werd in een staat van vriendschap met zijn Schepper geplaatst en van harmonie met zichzelf en de schepping rondom hem. “ (CKK374)
“God heeft de mens naar zijn beeld geschapen en hem in zijn vriendschap gesteld.”(CKK396)
“God toont zijn almacht door ons van onze zonden te bekeren en ons door de genade weer in zijn vriendschap aan te nemen.“(CKK277)
Leg ook uit wat er in de komende tijd in de liturgie gebeurt (veertigdagentijd?). Ga in gesprek met de ouders hoe ze de voorbereiding tot nu toe thuis beleven.
6. Het geschenk van vergeving; Het weer goed maken
Ouderkwartier
Vertel in het kort wat je met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is. Vertel ook hen dat God een Barmhartige Vader is en dat we altijd weer thuis mogen komen. Hij is bereid alles te vergeven. In de kerk wacht Hij ook vol liefde om ieder van ons te ontmoeten.
Vergeving is de centrale boodschap van ons christelijke geloof. Wij erkennen dat we zondaars zijn en de liefdevolle vergeving en verlossing van God nodig hebben. Het lukt ons niet op eigen kracht altijd in de liefde te blijven. Wij zondigen als wij ons van God en medemens verwijderen en alleen aan onszelf denken. In de Youcat voor kids staat een goede uitleg, zie nrs. 55-57 en 81-82. Geef de ouders mee dat ook zij altijd welkom Thuis zijn bij God onze Vader. Hij wacht met open armen en een Hart vol liefde op ieder van ons.
7. Het geschenk van de vrede; Bewaar de vrede
De vredesduifjes zijn mooi om als versiering bij het Communiefeest in de kerk op te hangen.
Het sorry briefje is een hulpmiddel voor kinderen als voorbereiding op het ontvangen van het Sacrament van Verzoening. Kinderen kunnen hiertoe de kans krijgen tijdens het knutselen wanneer er een priester beschikbaar is om in een aparte ruimte met ieder kind persoonlijk een biechtgesprekje te hebben.
Een mogelijke manier om tevoren de kinderen uitleg te geven is als volgt: laat een schoon glazen potje zien en vertel dat dit staat voor je hart. Bij je H.Doopsel is het Licht van Christus in je hart (ziel) gekomen (doe een waxinelichtje in het potje aan). Dat straalt door de schone wanden van het potje (je hart) naar alle kanten. In de loop van de tijd zijn er wat vlekken op je hart gekomen door je ongehoorzaamheid, leugens vertellen, schelden op anderen, alleen aan jezelf denken, stiekem iets pakken, iemand pesten…. (doe steeds bij iedere zonde een kloddertje nat zwart zand op de buitenkant van het potje). Als het potje (je hart) helemaal bevlekt is, kan het licht van Jezus dan nog naar buiten schijnen? Nee, je ziet er steeds minder van…. Gelukkig kunnen we God altijd vergeving vragen voor onze zonden in ons dagelijks gebed, in de H.Mis en in het bijzonder in het Sacrament van Boete en Verzoening. God is een Barmhartige Vader die ons met zijn liefde en vergeving omhelst. God wast ons dan helemaal schoon zodat het Licht van zijn Liefde weer helemaal door ons heen kan stralen! (was het potje schoon met wat water).
Ouderkwartier
Vertel de ouders hoe belangrijk het verhaal van Genesis 3 is. Het is symbolische taal die uitlegt dat de hele menselijke geschiedenis getekend is door de misstap, uit vrije wil, van de eerste mensen. De mens was oorspronkelijk heilig en leefde in de liefdevolle intimiteit met God zijn Schepper. God heeft iedere mens een vrije wil gegeven waarmee de mens kan kiezen om God lief te hebben. In het begin heeft de mens tegen Gods liefde gekozen en daarmee de hele mensheid in deze ‘zondeval’ meegesleept. Het heeft ahw een ‘vlek’ op iedere mensenziel veroorzaakt (wat we de erfzonde noemen). “‘De boom van de kennis van goed en kwaad'(Gen.2, 17) roept symbolisch het beeld op van de niet te overschrijden grens die de mens, als schepsel, in vrijheid moet erkennen en vol vertrouwen moet eerbiedigen. De mens is afhankelijk van de Schepper; hij is onderworpen aan de wetten van de schepping en aan de morele normen die het gebruik van de vrijheid regelen…. In de zonde heeft de mens zichzelf boven God gesteld en daardoor God geminacht”(zie CKK 396 en 398)
Dankzij het lijden, sterven en verrijzen van Jezus Christus kan iedere mens verlost worden van de erfzonde en weer binnengaan in een vertrouwensrelatie met God de Vader. Jezus heeft op het kruis al onze zonden op zich genomen. Dat wordt concreet bij het H.Doopsel waarbij de erfzonde (en alle persoonlijke zonden) worden schoongewassen en de gedoopte aangenomen wordt als kind van God de Vader. (zie o.a. Twitteren met God 1.4)
8. Het geschenk van de vreugde en het leven; Wat maakt jou blij?
Deze bijeenkomst valt vaak in de lente. Daarom is het knutselwerkje een bewaardoosje waar u een piepklein potje met zaadje in kunt doen of losse zaadjes.
Dan kunnen de kinderen thuis het ontstaan van dat nieuwe leven zien gebeuren.
Ouderkwartier
Nodig de ouders uit een kwartier eerder te komen bij het ophalen van de kinderen. Neem hen dan even apart en vertel in het kort wat je met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is. Vertel hen ook het verhaal van de opwekking van het dochtertje van Jairus. Met dit verhaal laat Jezus zien dat Hij sterker is dan de dood en dat vieren we ook binnenkort met Pasen, dat Hij zelf de dood heeft overwonnen en ook nu nog leeft. Zoals Jezus zelf zegt tegen Martha voordat Hij Lazarus ten leven wekt: “Ik ben de verrijzenis en het leven. Wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven en ieder die leeft in geloof aan Mij, zal in eeuwigheid niet sterven.” (Joh. 11, 25-26)
Wijs hen ook op belangrijke vieringen in de komende tijd. Leg eventueel iets uit over de Goede week vieringen en Pasen.
9. Gods Grootste Geschenk; Jezus in de H.Eucharistie
De noveen kun je uitprinten en meegeven aan de kinderen. Het zijn negen verhalen en gebedjes voor de laatste negen dagen voor de communievoorbereiding.
Ouderkwartier
Nodig de ouders uit een kwartier eerder te komen bij het ophalen van de kinderen. Neem hen dan even apart en vertel in het kort wat u met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is.
Leg nog eens kort uit hoe belangrijk voor ons de H.Eucharistie is: het hart en het hoogtepunt van het leven (zie KKK 1322 – 1419 en Youcat nrs. 208-223 / Youcat voor kids nrs. 74-80). Het is Gods Grootste geschenk, het belangrijkste sacrament waarin Jezus zichzelf aan ons als voedsel geeft. In de H.Communie ontvangen we geen gewoon brood maar we ontvangen het (verheerlijkt) Lichaam van Christus! Jezus zelf zegt: “” Ik ben het levende brood dat uit de hemel is neergedaald. Als iemand van dit brood eet, zal hij leven in eeuwigheid (…) Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven (…), hij blijft in Mij en Ik in hem.”(Joh. 6, 51.54.56)
10. Een blijvend geschenk; Jezus wil bij je blijven
Als verwerking kunt u iets maken wat als versiering in de kerk komt bij het Communiefeest. Bijvoorbeeld ieder kind een eigen schilderijtje laten schilderen. Bij een winkel zoals Action kun je witte schilderijtjes van 15x15cm kopen die hiervoor geschikt zijn.
Ouderkwartier
Vertel in het kort het verhaal van de Emmausgangers en dat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is dat Jezus altijd bij ons wil blijven, in het bijzonder in de heilige Eucharistie. Zoals Jezus aan de leerlingen van Emmaus eerst de Schriften uitlegt en vervolgens met hen de H. Eucharistie viert, zo is ook onze H. Mis al sinds het begin van de kerk opgebouwd: als eerste grote onderdeel de liturgie van het Woord waarbij we uit de Bijbel lezen en naar Gods woorden luisteren. Dan als tweede grote onderdeel de liturgie van de Eucharistie waar de priester het Eucharistisch gebed bidt en wij Jezus in de H.Communie mogen ontvangen. Het eerste deel vindt achter de ambo plaats en het tweede deel achter het altaar. Zo blijft Jezus bij ons in Woord en Sacrament. De Heer nodigt ons dringend uit om Hem in het sacrament van de eucharistie te ontvangen: ‘Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, als gij het vlees van de Mensenzoon niet eet en zijn bloed niet drinkt, hebt gij het leven niet in u.'(Joh.6,53) Hem ontvangen vraagt om een passende voorbereiding van ons hart; zijn wij waardig Hem te ontvangen die de Heer en Koning van hemel en aarde is? Of is er eerst nog wat op te ruimen en vergeving te vragen voor onze zonden?
Leg nog even uit dat overgebleven heilige Hosties in het tabernakel worden bewaard. Daar is altijd een kaars aan, de godslamp, die ons zegt: de Heer is er en Hij wacht op je. Wanneer je ergens een katholieke kerk binnenloopt, zoek je waar de godslamp en het tabernakel zijn en kniel je even neer om Jezus te begroeten die daar aanwezig is.
Wellicht is het ook zinvol om niet alleen aan de kinderen maar ook aan de ouders uit te leggen (en voor te doen) hoe je eerbiedig de heilige Communie kunt ontvangen (op de hand of op de tong).
Leg ook uit wat een noveen is die de kinderen vandaag meekrijgen: een gebed wat je gedurende negen dagen voor een speciale intentie bidt. In dit geval is de noveen bedoeld als voorbereiding voor de laatste negen dagen voor het communiefeest
11. Ons geschenk aan God; Wat is jouw antwoord?
Deze afsluitende bijeenkomst is na het Communiefeest. Het is leuk deze bijeenkomst samen een quiz te doen. Een voorbeeld staat bij de werkjes. Geef na afloop alle kinderen iets kleins (bijvoorbeeld een ballon of bellenblazen). Vergeet niet om ook deze keer samen te bidden en eventueel een kaarsje in de kerk op te steken.
De puzzel kun je nog mee naar huis geven of in plaats van de quiz doen.
Ouderkwartier
Nodig de ouders uit een kwartier eerder te komen bij het ophalen van de kinderen. Neem hen dan even apart en vertel in het kort wat u met de kinderen hebt gedaan en wat de belangrijkste boodschap van deze bijeenkomst is.
Vertel wat de parochie allemaal te bieden heeft als vervolg: misdienaars, kinderwoorddienst, gezinsviering, kinderclub, gezinscatechese…
De Eerste Communie is geen eindpunt maar een begin van een nieuw leven in vriendschap met Jezus Christus. En om daarin te blijven groeien heb je de sacramenten en de gemeenschap van gelovigen (de Kerk) hard nodig.
Oefenbijeenkomst
Het is raadzaam om een aparte bijeenkomst te plannen waarin u met de kinderen oefent voor de viering van de Eerste heilige Communie. Kinderen kunnen dan de (ongeconsacreerde) hostie proeven en oefenen hoe ze eerbiedig ter communie gaan. Ook kunt u oefenen hoe ze in processie naar binnen lopen, waar ze zitten en eventueel een gavenprocessie.
Je kunt dan natuurlijk wel eerst een verhaal vertellen (bijvoorbeeld alvast het evangelie van het Communiefeest) en samen met hen bidden. Speciale gebedjes voor deze laatste bijeenkomst vóór het Communiefeest vindt je hier. Ook vindt u hier een kleine puzzel (multiple choice) die u bij binnenkomst als intro werkje kunt gebruiken.